Co czeka branżę telekomunikacyjną w 2023 roku?

10.01.2023 15:35 przez Dariusz Fudala

SIDUSIS i inne zmiany dla telekomów w 2022 roku. 

Koniec starego i początek nowego roku to czas podsumowań oraz planów, oczekiwań i postanowień na przyszłość. Chyba już do tradycji noworocznej weszły nowelizacje przepisów nakładających na przedsiębiorców telekomunikacyjnych nowych obowiązków. Od kilku lat tak jest i tym razem też tak się stało.

Rok 2022 obfitował w działania legislacyjne dotyczące funkcjonowania rynku telekomunikacyjnego i wszystko wskazuje, że rok 2023 nie będzie w tym zakresie gorszy. W październiku 2022 roku opublikowano ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych nakładająca na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego kolejne obowiązki sprawozdawcze. Nowelizacja ta upoważnia ministra właściwego do spraw informatyzacji do stworzenia i prowadzenia System Informacyjnego o Dostępie do Usług Stacjonarnego Internetu Szerokopasmowego, w skrócie nazwanego „SIDUSIS”. Dane do tego systemu przekazywane są przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz jednostki samorządu terytorialnego. Pierwszego grudnia 2022 roku przedsiębiorcy telekomunikacyjni mogli zacząć uzupełniać SIDUSIS.

"Lex pilot" - nie tylko o kanałach telewizyjnych

Również pod koniec ubiegłego roku za sprawą tzw. „lex pilot” rozgorzała dyskusja o uciążliwości niektórych projektowanych przepisów regulujących sprawy działalności telekomunikacyjnej. Określenie „lex pilot” powstało ze względu na wpisanie wcześniej nie konsultowanego obowiązku ustawienia kanałów oferowanych przez TVP na początku listy, aby przyciski od 1 do 5 na pilocie telewizora przeznaczone będą dla TVP 1, TVP 2, TVP 3, TVP Info i TVP Kultura. Kolejność następnych 30 kanałów ustali w drodze rozporządzenia przewodniczący KRRiT.

Izby gospodarcze reprezentujące nadawców i przedsiębiorców telekomunikacyjnych wystosowały apel dotyczący projektowanych zmian w ustawie o radiofonii i telewizji, w którym w zwięzły sposób wskazano negatywny wpływ tych zmian na działalność podmiotów mediów i telekomunikacji. Pozostaje mieć nadzieję, że to stanowisko Izb będzie miało wpływ na kształt projektowanych przepisów.

...a żeby tego było mało...

„Lex pilot” to nie jedyna regulacja mająca lub mogąca mieć wpływ na działalność telekomunikacyjną. Inne przepisy w projektach ustawy wprowadzającej PKE oraz ustawy Prawo komunikacji elektronicznej wprowadzą w działalności telekomunikacyjnej dużo zmian, nie wszystkie korzystne dla rynku telekomunikacyjnego. 11 stycznia 2023 roku projekt ustawy wprowadzającej Prawo komunikacji elektronicznej oraz projekt ustawy Prawo komunikacji elektronicznej będzie poddany pierwszemu czytaniu.

Ponadto w procesie legislacyjnym znajdują się jeszcze trzy ustawy związane z rynkiem komunikacji elektronicznej: 
  • zmianie ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, 
  • zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej, 
  • ochronie małoletnich przed dostępem do treści nieodpowiednich w Internecie.
Przepisy te określają między innymi obowiązki przedsiębiorców komunikacji elektronicznej, realizowane na własny koszt, na ogół na rzecz lub w imieniu organów administracji publicznej.
Wyraźnie pragniemy podkreślić, że niektóre obowiązki dotyczące bezpieczeństwa państwa, społeczeństwa i przedsiębiorstwa muszą być realizowane, a nabierają one szczególnego znaczenia w obecnej sytuacji politycznej, militarnej oraz gospodarczej. Na przykład obowiązek ochrony infrastruktury, usług i danych stanowiących tajemnicę telekomunikacyjną lub udostępnianie właściwym organom treści i danych telekomunikacyjnych ma kolosalne znaczenie dla funkcjonowania i bezpieczeństwa państwa i jego obywateli. 
Jednak trudno nam znaleźć uzasadnienie do nakładania na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego obowiązku blokowania niektórych treści przesyłanych w sieci telekomunikacyjnej, które stanowią spam (projekt ustawy o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej) lub pornografię (projekt ustawy o ochronie małoletnich przed dostępem do treści nieodpowiednich w Internecie), na koszt przedsiębiorcy telekomunikacyjnego.

Nie chodzi o blokowanie stron internetowych, a treści informacji

Przedsiębiorca telekomunikacyjny będzie zobowiązany zbudować system, którego zadaniem będzie realizacja tego obowiązku. Aby ten obowiązek skutecznie realizować, system taki powinien przeanalizować całą treść informacji przesyłanej do/z zakończenia sieci a następnie z tej informacji wybrać te, które należy zablokować. Jest to zadanie znacznie cięższe niż blokowanie wskazanych z nazwy stron www.

Zorganizowanie takiego systemu pociągnie za sobą bardzo duże obciążenie finansowe i organizacyjne, zarówno na etapie przygotowania jak i w czasie funkcjonowania tego systemu. Pamiętać należy, że przedsiębiorca może ponieść konsekwencje zarówno za niezablokowanie treści podlegającej blokowaniu, jak i za zablokowanie tych, które nie podlegają blokowaniu.

Wykonując obowiązki opisane (jeszcze w projektach) ustaw o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej i o ochronie małoletnich przed dostępem do treści nieodpowiednich w Internecie przedsiębiorca telekomunikacyjny będzie zobowiązany filtrować wszystkie przekazy telekomunikacyjne i dane przesyłane w sieci telekomunikacyjnej. Oznacza to, że przedsiębiorca ten będzie mógł (a nawet musiał) zapoznać się z przesyłaną informacją, przeanalizować ją  oraz zablokować te informacje, które w uznaniu tego przedsiębiorcy jest niewłaściwa. Czynności te, jak przewidują projekty ustaw, wykonywane będą praktycznie bez kontroli podmiotów zewnętrznych, np. sądu lub prokuratury.

A co ze "starymi" obowiązkami ?

Dokładając do tego obowiązki opisane w PKE, a związane z zapewnieniem warunków udostępniania służbom specjalnym treści informacji przesyłanej w sieci telekomunikacyjnej i danych telekomunikacyjnych, to mamy bardzo duże obciążenie organizacyjne i finansowe.

Należy mieć świadomość, że po wejściu w życie tych przepisów w życie, w aktualnie projektowanym brzmieniu, dla wielu przedsiębiorców telekomunikacyjnych obciążenie będzie stanowiło bardzo poważny problem. Przedsiębiorcy komunikacji elektronicznej będą musieli tak poprowadzić swoją działalność i tak realizować nałożone obowiązki, aby utrzymać się na coraz trudniejszym rynku.

Jak chcemy Wam pomóc ?

Zdajemy sobie sprawę, że większość przedsiębiorców komunikacji elektronicznej, którzy powinni zapoznać się z treścią przepisów nakładającym na nich obowiązki, ocenić, które obowiązki będą go obowiązywać i podjąć właściwy sposób ich realizacji, nie mają czasu, ludzi oraz merytorycznej wiedzy aby śledzić te wszystkie zmiany. 

Mając powyższe oczywiście jesteśmy gotowi do udzielania pomocy w realizacji przez przedsiębiorców komunikacji elektronicznej obowiązków dotyczących obronności i bezpieczeństwa.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom przedsiębiorców telekomunikacyjnych, postanowiliśmy przygotowywać i prezentować materiały informacyjne, nie tylko w formie pisemnej, jak do tej pory, ale również w innych dostępnych formach i na wielu kanałach. Do współpracy planujemy zaprosić wielu ekspertów. Dlatego już teraz zapraszamy do zapisania się do naszego newsletter’a oraz śledzenia naszych kanałów w social media.

Dariusz Fudala

Ekspert ds. Bezpieczeństwa Informacji SayF