Co należy zrobić po wprowadzeniu stopnia alarmowego

09.03.2022 13:13 przez Dariusz Fudala

przycisk alarmowy
Co jakiś czas Prezes Rady Ministrów w drodze zarządzenia wprowadza na obszarze całej Polski lub wybranych województw odpowiedni STOPIEŃ ALARMOWY.
Często pojawiają się pytania: 
  • Co to jest?
  • Co to tak na prawdę oznacza?
  • Co trzeba zrobić po wprowadzeniu stopnia alarmowego?
W celu przybliżenia znaczenia tych pojęć przygotowaliśmy wyjaśnienie ich znaczenia oraz opisaliśmy sposób postępowania po ich ogłoszeniu oraz podmioty zobowiązane do podjęcia właściwych działań.
Przedstawiliśmy również zalecenia i rekomendacje działań podejmowanych przez przedsiębiorców, w tym przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych.

Kiedy i kto może wprowadzić stopień alarmowy ?

Ważne wydarzenia polityczne, społeczne, gospodarcze lub militarne bardzo często uaktywniają terrorystów i cyberterrorystów. W odpowiedzi na to podejmowane są działania antyterrorystyczne rozumiane jako działania organów administracji publicznej polegające na zapobieganiu zdarzeniom o charakterze terrorystycznym, reagowaniu w przypadku wystąpienia takich zdarzeń oraz usuwaniu ich skutków, w tym odtwarzaniu zasobów przeznaczonych do reagowania na nie.

Jednym z takich działań jest informowanie zainteresowanych podmiotów o możliwości wystąpienia zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Do tego służą sygnały nakazujące podejmowanie określonych działań, czyli tzw. stopień alarmowy.

Dotychczas wielokrotnie wprowadzano na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stopnie alarmowe. Po raz pierwszy stopień alarmowy wprowadzony został w związku ze Szczytem NATO w 2016 r.

Prezes Rady Ministrów (a w przypadkach niecierpiących zwłoki – minister właściwy do spraw wewnętrznych) wprowadza, zmienia i odwołuje, w drodze zarządzenia stopnie alarmowe (Na podstawie art. 16 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych)

Co oznacza pojęcie "stopień alarmowy" ?

W przypadku zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym albo w przypadku wystąpienia takiego zdarzenia Prezes Rady Ministrów w drodze zarządzenia możne wprowadzić jeden z czterech STOPNI ALARMOWYCH:

ALFA
BRAVO
CHARLIE
DELTA
ALFA
  1. Policja, Straż Graniczna lub Żandarmeria Wojskowa, może prowadzić wzmożoną kontrolę dużych skupisk ludności, które potencjalnie mogą stać się celem zdarzenia o charakterze terrorystycznym, w tym imprez masowych i zgromadzeń publicznych;
  2. administratorzy obiektów użyteczności publicznej oraz innych obiektów, które potencjalnie mogą stać się celem zdarzenia o charakterze terrorystycznym prowadzą wzmożoną kontrolę tych obiektów;
  3. zalecić podległemu personelowi informowanie odpowiednich służb w przypadku zauważenia: nieznanych pojazdów na terenie instytucji publicznych lub innych ważnych obiektów, porzuconych paczek i bagaży lub jakichkolwiek innych oznak nietypowej działalności;
  4. poinformować podległy personel o konieczności zachowania zwiększonej czujności w stosunku do osób zachowujących się w sposób wzbudzający podejrzenia;
  5. zapewnić dostępność w trybie alarmowym członków personelu niezbędnych do wzmocnienia ochrony obiektów;
  6. prowadzić kontrolę pojazdów wjeżdżających oraz osób wchodzących na teren obiektów;
  7. sprawdzać, na zewnątrz i od wewnątrz, budynki będące w stałym użyciu w zakresie podejrzanych zachowań osób oraz w poszukiwaniu podejrzanych przedmiotów;
  8. sprawdzić działanie systemów telekomunikacyjnych wykorzystywanych w celu zapewnienia bezpieczeństwa;
  9. dokonać sprawdzenia działania instalacji alarmowych, przepustowości dróg ewakuacji oraz funkcjonowania systemów rejestracji obrazu;
  10. dokonać przeglądu wszystkich procedur, rozkazów oraz zadań związanych z wprowadzeniem wyższych stopni alarmowych;
  11. prowadzić akcję informacyjno-instruktażową dotyczącą potencjalnego zagrożenia, jego skutków i sposobu postępowania.
BRAVO

Wykonać zadania wymienione dla pierwszego stopnia alarmowego ALFA.

Ponadto należy wykonać w szczególności następujące zadania:

  1. Komendant Główny Policji, Komendant Główny Straży Granicznej lub Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej wprowadzają obowiązek noszenia broni długiej oraz kamizelek kuloodpornych przez umundurowanych funkcjonariuszy lub żołnierzy bezpośrednio realizujących zadania związane z zabezpieczeniem miejsc i obiektów, które potencjalnie mogą stać się celem zdarzenia o charakterze terrorystycznym;
  2. wprowadzić dodatkowe kontrole pojazdów, osób oraz budynków publicznych w rejonach zagrożonych;
  3. sprawdzić funkcjonowanie zasilania awaryjnego;
  4. ostrzec personel o możliwych formach zdarzenia o charakterze terrorystycznym;
  5. zapewnić dostępność w trybie alarmowym personelu wyznaczonego do wdrażania procedur działania na wypadek zdarzeń o charakterze terrorystycznym;
  6. sprawdzić i wzmocnić ochronę ważnych obiektów publicznych (ważnych obiektów przedsiębiorstwa);
  7. sprawdzić systemy ochrony obiektów ochranianych przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne;
  8. zamknąć i zabezpieczyć nieużywane regularnie budynki i pomieszczenia;
  9. dokonać przeglądu zapasów materiałowych i sprzętu, w tym dostępności środków i materiałów medycznych, z uwzględnieniem możliwości wykorzystania w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym.
CHARLIE

Należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego i drugiego stopnia alarmowego (ALFA i BRAVO)

Ponadto należy wykonać w szczególności następujące zadania:

  1. wprowadzić, na polecenie ministra właściwego do spraw wewnętrznych, całodobowe dyżury we wskazanych urzędach lub jednostkach organizacyjnych organów administracji publicznej (w przedsiębiorstwach można wprowadzić takie dyżury według uznania kierownictwa przedsiębiorstwa);
  2. wprowadzić dyżury dla osób funkcyjnych odpowiedzialnych za wprowadzanie procedur działania na wypadek zdarzeń o charakterze terrorystycznym (w przedsiębiorstwach można wprowadzić takie dyżury według uznania kierownictwa przedsiębiorstwa);
  3. sprawdzić dostępność obiektów wyznaczonych na zastępcze miejsca czasowego pobytu na wypadek ewakuacji ludności;
  4. ograniczyć do minimum liczbę miejsc ogólnodostępnych w obiekcie i rejonie obiektu;
  5. wprowadzić, w uzasadnionych przypadkach, ścisłą kontrolę osób i pojazdów przy wejściu i wjeździe na teren obiektów;
  6. ograniczyć możliwość parkowania pojazdów przy obiektach chronionych;
  7. wprowadzić dodatkowy całodobowy nadzór nad miejscami, które tego wymagają, do tej pory nieobjętych nadzorem;
  8. zapewnić ochronę środków transportu służbowego poza terenem obiektu, wprowadzić kontrole pojazdu przed wejściem do niego i jego uruchomieniem.
DELTA

Należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia alarmowego (ALFA, BRAVO i CHARLIE)

Ponadto należy wykonać w szczególności następujące zadania:

  1. wprowadzić, w uzasadnionych przypadkach, ograniczenia komunikacyjne w rejonach zagrożonych;
  2. przeprowadzić identyfikację wszystkich pojazdów znajdujących się już w rejonie obiektu oraz, w uzasadnionych przypadkach, ich relokację poza obszar obiektu;
  3. kontrolować wszystkie pojazdy wjeżdżające na teren obiektu i ich ładunek;
  4. kontrolować wszystkie wnoszone na teren obiektu przedmioty, w tym walizki, torebki, paczki;
  5. przeprowadzać częste kontrole na zewnątrz budynku i na parkingach;
  6. ograniczyć liczbę podroży służbowych osób zatrudnionych w obiekcie i wizyt osób niezatrudnionych w instytucji;
  7. przygotować się do zapewnienia ciągłości funkcjonowania organu w przypadku braku możliwości realizacji zadań w dotychczasowym miejscu pracy.

Na kim spoczywa obowiązek wykonania czynności po wprowadzeniu stopnia alarmowego ?

Czynności wynikające z wprowadza stopnia alarmowego obowiązani są wykonać organy administracji publicznej, właściciele i posiadacze obiektów, instalacji, urządzeń infrastruktury administracji publicznej, infrastruktury krytycznej lub systemów teleinformatycznych wchodzących w skład infrastruktury krytycznej.
Zdecydowana większość przedsiębiorców telekomunikacyjnych nie są właścicielami i posiadaczami obiektów, instalacji, urządzeń infrastruktury krytycznej lub systemów teleinformatycznych wchodzących w skład infrastruktury krytycznej.
Jednak ze względu na możliwość większego ryzyka zagrożenia bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych będących w dyspozycji przedsiębiorców telekomunikacyjnych REKOMENDUJEMY podjąć działania zabezpieczające przed atakami cyberterrorystycznymi. Podjęcie takich działań może uchronić przed negatywnymi skutkami takich ataków lub zminimalizować ich skutki.

Dariusz Fudala

Ekspert ds. Bezpieczeństwa Informacji SayF