Łagodzenie ograniczeń związanych z pandemią SARS-CoV-2, a nowe zadania BHP
Każdy pracodawca obciążany jest szeregiem obowiązków, w relacjach klient – firma, wynikających z ustaw regulujących rynek, na którym funkcjonuje. Natomiast relacje firma – pracownik reguluje konstytucja (art. 66) oraz kodeks pracy.
O ile relacje klient – firma są bardzo dobrze opisane i wielokrotnie omawiane w różnych wydawnictwach, to już relacje pracownik – pracodawca często są pomijane, a przypomina się o nich przy okazji kontroli prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP) lub po nieszczęśliwym wypadku.
Warto w tym miejscu przypomnieć, że jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy (por. dział. X k.p.). To oznacza takie urządzenie stanowisk, oraz takie zorganizowanie pracy, aby wyeliminować lub co najmniej znacząco ograniczyć zagrożenia związane z wykonywaną pracą.
Istotnym jest, że to pracodawca musi wykazać podjęcie właściwych działań, jednym z podstawowych działań jest przeprowadzenie analizy ryzyka, która zawiera katalog działań mających zmniejszyć określone ryzyko.
Większość opracowywanych u przedsiębiorców telekomunikacyjnych analiz ryzyka, przed lutym – marcem 2020 r., jako pomijalne wskazywało ryzyko zarażenia się chorobami zakaźnymi. Wynikało to między innymi ze znaczącego podniesienia poziomu higieny osobistej społeczeństwa, łatwym dostępem do środków higienicznych, a przede wszystkim brakiem realnych zagrożeń w naszym kraju.
Niestety ostanie trzy miesiące wykazały, że komfort życia uśpił naszą czujność.
Pierwotnie na epidemię zainterweniowało Państwo i w szeregu uregulowań prawnych wskazywało co należy robić aby ograniczyć ryzyko zarażenia. Niemniej w chwili obecnej jesteśmy na etapie łagodzenia zakazów odgórnych, ale nie oznacza to, że możemy wrócić do wcześniejszych nawyków i sposobów prowadzenia działalności.
Tylko właściwe zorganizowanie obszaru BHP zapewni praktyczne wsparcie w procesie powrotu do normalnego funkcjonowania firmy.
Podobnie jak w normalnych warunkach pracy, także w czasie obowiązywania ograniczeń zapobiegających rozprzestrzenianiu się SARS identyfikacja zagrożeń fizycznych, biologicznych, chemicznych, a także psychospołecznych oraz prawidłowo przeprowadzona ocena ryzyka w środowisku pracy to punkt wyjściowy w zarządzaniu bezpieczeństwem i higieną pracy.
W chwili obecnej PIP zaleca przeprowadzenie aktualizacji posiadanych analiz ryzyka i podjęcie działań mających na celu podniesienie bezpieczeństwa pracowników firm, logicznym wydaje się, że szczególną uwagę trzeba poświęcić pracownikom frontowym (BOK, monterzy, instalatorzy itp.).[1]
Po aktualizacji oceny ryzyka kolejnym krokiem jest stworzenie planu działań, obejmującego właściwe środki bezpieczeństwa i kontroli, pozwalające normalnie pracować i jednocześnie zapobiegać możliwości rozprzestrzenienia się wirusa.
PIP zaleca podjęcie działań przynajmniej na poziomie podstawowym i tak działania przeciwepidemiczne (np. zapewnienie środków ochrony osobistej maseczki, rękawiczki, do dezynfekcji rąk i elementów środowiska pracy – blatów, klamek, poręczy, wyposażenia technicznego np. wspólne drukarki i kopiarki; zwiększenie częstotliwości sprzątania pomieszczeń pracy, a przede wszystkim pomieszczeń higieniczno – sanitarnych; przypominanie o zasadach higieny).
Jednakże musimy przeanalizować i wprowadzić szereg zmian w organizacji pracy.
Najtańszym z proponowanych środków jest zobowiązanie (wzorem dużych szpitali) wszystkich pracowników do systematycznej kontroli temperatury ciała jeszcze przed przyjściem do pracy, a ponadto umożliwienie pracownikom takich pomiarów również w pracy.
Podczas wizyt w wielu firmach można zauważyć różne często zabawne instrukcje jak korzystać z toalety czy też szczotki klozetowej, do wyjątków należy natomiast zamieszczanie w toaletach czy też kuchenkach instrukcji higienicznego mycia rąk. Jak wskazuje Ministerstwo Zdrowia jest to bardzo istotny element w walce z SARS-CoV-2, w Internecie jest bardzo dużo różnych piktogramów i instrukcji wystarczy wydrukować i umieścić nad umywalką.
Kolejnym sugerowanym rozwiązaniem w biurach byłoby oddalenie klienta od pracownika BOK poprzez dostawienie dodatkowego blatu (biurko, stolik itp.) w strefie przed biurkiem pracownika, zapewnimy właściwy odstęp pomiędzy naszym pracownikiem a klientem.
Ponadto należałoby stworzyć stałe zespoły do wykonywania określonych czynności, tzn. jeśli do klienta jeździ dwóch monterów to zawsze tych samych w jednym zespole, oczywiście zespołów może być kilka lecz ich skład zawsze stały. Dodatkowo należałoby rozważyć wprowadzenie procedury postępowania podczas pobytu w pomieszczeniach klienta i bezpośrednio po wyjściu od niego, ze szczególnym uwzględnieniem właściwego wykorzystywania środków ochrony osobistej.
Jednocześnie każdy pracodawca powinien wykorzystywać uprawnienia wynikające z § 2 ust. 8 pkt. 2 lit. b rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19.04.2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 697), na podstawie tej normy każdy przedsiębiorca telekomunikacyjny może zażądać od Policji lub wojewody informacji dotyczących adresów lokali, w których mogą przebywać osoby poddane kwarantannie. (Pisaliśmy o tych uprawnieniach Tutaj)
Ze względów organizacyjnych sugerowałbym nawiązanie współpracy z lokalną komendą Policji i sprawdzanie przed wysłaniem monterów czy lokal jest w miarę bezpieczny.
Musimy mieć świadomość, że okres łagodzenia ograniczeń może być początkiem powrotu do normalnego funkcjonowania firmy, albo gdy uśpimy czujność nawrotem epidemii. Ludzie zmęczeni ograniczeniami mogą zachłysnąć się łagodzeniem ograniczeń i popełnić szereg błędów skutkujących skokiem liczby zachorowań.
W tak krótkiej informacji trudno opisać wszystkie aspekty lecz w przypadku zainteresowania tematyką możemy powrócić do tej tematyki i opisać wybrane aspekty w sposób bardziej szczegółowy.